Ποδήλατα δρόμου vs ποδήλατα βουνού!  Μεταξύ των πιο δημοφιλών τύπων ποδηλάτων, δεν υπάρχει σχεδόν πιο έντονη αντίθεση από ό,τι από το ποδήλατο δρόμου σε σχέση με το ποδήλατο βουνού. Οι σκελετοί τους φαίνονται τελείως διαφορετικοί, το ένα έχει χοντρά ελαστικά ενώ το άλλο έχει λεπτά, το τιμόνι έχει πολύ διαφορετικά σχήματα, και είναι φυσικά και η ανάρτηση!

Υπάρχουν περισσότερες διαφορές μεταξύ των ποδηλάτων δρόμου και των ποδηλάτων βουνού παρά ομοιότητες, ωστόσο είναι δύο από τα πιο δημοφιλή στυλ ποδηλάτων. Πολλοί αναβάτες επιλέγουν και οδηγούν και τα δύο (όχι ταυτόχρονα βέβαια), ενώ υπάρχουν ακόμη και επαγγελματίες ποδηλάτες που διαγωνίζονται στην ορεινή ποδηλασία M.T.B. cross-country και αγώνες δρόμου έξι ωρών.

Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τις ομοιότητες μεταξύ των ποδηλάτων δρόμου και των ποδηλάτων βουνού και γιατί μπορεί να επιλέξετε το ένα από το άλλο. Υπάρχουν πολλά περισσότερα σε αυτό από τα ίδια τα σχήματα και τα εξαρτήματα, αλλά ας ξεκινήσουμε με την πιο βασική ερώτηση: πότε θα οδηγούσατε ένα ποδήλατο δρόμου έναντι ενός ποδήλατο βουνού;

Σκοπός των ποδηλάτων δρόμου και ποδηλάτων βουνού

Τα ποδήλατα δρόμου είναι σχεδιασμένα για όλα τα είδη ποδηλασίας σε ασφαλτοστρωμένη επιφάνεια. Αυτό σημαίνει δρόμους της πόλης, επαρχιακές λωρίδες, ποδηλατόδρομους και πολλά άλλα. Αυτοί η κατηγορία ποδηλάτων είναι αρκετά ελαφριές και αεροδυναμικές, σχεδιασμένες να είναι γρήγορες σε ευθεία αλλά και γρήγορες ανηφόρες. Η γεωμετρία του πλαισίου, τα εξαρτήματα και το σχήμα του τιμονιού τους καθιστούν ακόμα γρηγορότερα και σίγουρα δεν θα θέλετε ποτέ να χρησιμοποιήσετε αυτό το ποδήλατό σας εκτός δρόμου.

Τα ποδήλατα βουνού είναι σχεδιασμένα για οδήγηση εκτός δρόμου, σχεδόν το αντίθετο από τα ποδήλατα δρόμου. Τα χοντρά λάστιχα και τα πατήματα στα ποδήλατα βουνού τα κάνουν εξαιρετικά αργά στην άσφαλτο, σας επιβραδύνει αρκετά το βαρύ πλαίσιο και είναι απολύτως κατάλληλα για να σας βοηθήσουν να παραμείνετε όρθιοι σε βραχώδεις και λασπώδεις μονοπάτια. Το επίπεδο τιμόνι και τα συστήματα ανάρτησης στα ποδήλατα βουνού έχουν σκοπό να αυξήσουν την ευκολία στο χειρισμό και να βελτιώσουν την άνεση εκτός δρόμου, ειδικά σε απότομες και τεχνικές διαδρομές.

Η γεωμετρία του πλαισίου ενός ποδηλάτου βουνού έχει σχεδιαστεί για να βοηθά στην απορρόφηση των κραδασμών και στη βελτίωση της ισορροπίας σε ανώμαλα κομμάτια, μαζί με ισχυρά δισκόφρενα και τεράστιες σειρές ταχυτήτων για όλα τα είδη εδάφους εκτός δρόμου.

Γεωμετρία πλαισίου

Ξεκινώντας από το ίδιο το πλαίσιο, τα καλύτερα ποδήλατα δρόμου έχουν σχεδιαστεί για να είναι συμπαγή και αεροδυναμικά σε σύγκριση με τα ποδήλατα βουνού που έχουν σχεδιαστεί για να είναι σταθερά σε ανώμαλο έδαφος. Ένα ποδήλατο δρόμου θα έχει σχετικά μεγαλύτερο μήκος και κορυφαίο σκελετό το οποίο θα βοηθά τον ποδηλάτη να τεντωθεί σε μια αεροδυναμική θέση ενώ οδηγεί. Θα βρείτε επίσης διαφορετική κλήση του πιρουνιού.

Τα ποδήλατα δρόμου έχουν κοντό πιρούνι και πολύ κοντά στο τιμόνι, το οποίο οδηγεί σε έναν ποιο γρήγορο χειρισμό, ενώ ένα ποδήλατο βουνού συνήθως έχουν μεγαλύτερα πιρούνια σε μικρή γωνία σε σχέση με το τιμόνι που διατηρεί το κέντρο βάρους του αναβάτη ισορροπημένο σε απότομες κατηφόρες. Αυτή η πτυχή μετακινεί αποτελεσματικά τον μπροστινό τροχό πιο έξω μπροστά από το πλαίσιο, βελτιώνοντας τη κίνηση και τον έλεγχο σε ένα ποδήλατο βουνού.

Τα ποδήλατα βουνού έχουν μικρότερη απόσταση από το τιμόνι έως τη θέση του ποδηλάτη σε σχέση με τα ποδήλατα δρόμου. Αυτή η απόσταση δημιουργεί μια πιο όρθια και λιγότερο αεροδυναμική θέση αλλά μια θέση που είναι καλύτερη για κλειστές στροφές, χειρισμό εκτός δρόμου και για να διατηρείτε το κέντρο βάρους σας χαμηλά και στο κέντρο.

Ταχύτητες και φρένα

Τα περισσότερα ποδήλατα βουνού αυτές τις μέρες διαθέτουν ρύθμιση 1x, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μόνο ένας μπροστινός δακτύλιος αλυσίδας. Με μόνο έναν μπροστινό δακτύλιο αλυσίδας και εξαιρετικά απότομο έδαφος για να αντιμετωπίσουν τα ποδήλατα βουνού χρειάζονται μια τεράστια πίσω κασέτα με μεγάλη γκάμα γραναζιών.

Οι κατασκευαστές πλέον σας προσφέρουν κασέτες ποδηλάτων βουνού 11 ταχυτήτων και 12 ταχυτήτων από γρανάζι 10t σε 50t και άνω, έτσι ακόμα και με 1x set-up, μπορείτε να επιτύχετε μια τεράστια γκάμα ταχυτήτων για απότομες αναβάσεις αλλά και γρήγορες καταβάσεις. Υπάρχουν πολλές περισσότερες επιλογές όσον αφορά τον εξοπλισμό του ποδηλάτου δρόμου, συμπεριλαμβανομένων των συμπαγών και έτοιμων για αγώνες set-up.

Τα περισσότερα ποδήλατα δρόμου είναι 2x set-up, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν δύο μπροστινούς δακτυλίους και έναν μπροστινό derailleur, με τις κλασικές ρυθμίσεις να είναι 53/39, 52/36 ή 50/34. Οι περισσότερες κασέτες δρόμου είναι 11 ταχυτήτων με γρανάζια από 11 έως 28 δόντια, αν και πολλοί αναβάτες επιλέγουν ακόμη μεγαλύτερες επιλογές για να τους βοηθήσουν σε απότομες αναβάσεις.

Πολλοί ποδηλάτες δρόμου, ειδικά για αναψυχή, χρησιμοποιούν μια συμπαγή διάταξη συστήματος ταχυτήτων που χρησιμοποιεί μικρότερους μπροστινούς δακτυλίους αλυσίδων και μεγαλύτερα πίσω γρανάζια. Αυτό σας περιορίζει στο πάνω άκρο (σε υψηλές ταχύτητες), αλλά σας επιτρέπει να συνεχίσετε να κάνετε πετάλι με άνετο ρυθμό σε εξαιρετικά απότομες αναβάσεις.Με μια συμπαγή διάταξη δακτυλίου αλυσίδας, θα μπορούσατε ακόμα να κάνετε πετάλι στις 80 σ.α.λ. μέχρι ένα βαθμό εννέα τοις εκατό. Όταν αρχίζουμε να σκεφτόμαστε τα φρένα ποδηλάτου, υπάρχει μόνο μία απάντηση για τα ποδήλατα βουνού: τα δισκόφρενα. Μεγάλα, ισχυρά και υψηλής απόδοσης στο βρεγμένο, τα δισκόφρενα είναι απλά τα καλύτερα για οδήγηση εκτός δρόμου.

Τα δισκόφρενα επιτρέπουν επίσης μεγαλύτερη απόσταση από τα ελαστικά, κάτι που είναι καλύτερο για ποδήλατα βουνού που έχουν φαρδιά ελαστικά. Για ποδηλασία σε κατηφόρα και ακραία ποδηλασία βουνού, οι αναβάτες χρησιμοποιούν δισκόφρενα που είναι μεγαλύτερα από το κανονικό, τα οποία συμβάλλουν στην αύξηση της ισχύος ακινητοποίησης και της απόδοσης κατά των υψηλών ταχυτήτων.

Ενώ πολλοί ήταν δύσπιστοι λόγω του βάρους, της αεροδυναμικής και της ασφάλειας, η τεχνολογία φαίνεται να έχει καλύψει την ανησυχία και τα δισκόφρενα αποτελούν πλέον βασικό στήριγμα στα ποδήλατα δρόμου. Μπορείτε ακόμα να βρείτε ποδήλατα δρόμου με rim brakes, τα οποία είναι συνήθως ελαφρύτερα από τα δισκόφρενα, αλλά δυσκολεύονται να αποδώσουν εξίσου καλά σε βρεγμένο καιρό. Δεν υπάρχει επίσης καμία τροποποίηση στα rim brakes και είναι λιγότερο ισχυρά συνολικά. Πολλοί αναβάτες που χρησιμοποιούν rim brakes τα επιλέγουν για την ευκολία και την προσιτή τους τιμή.

Τα περισσότερα εξεσουάρ ποδηλάτων (προπονητήρια, σχάρες αυτοκινήτων, βάσεις ποδηλάτων) έχουν ρυθμιστεί για ποδήλατα με rim brakes, τα οποία είναι επίσης ευκολότερα στη ρύθμιση και συντή  ρηση σε σύγκριση με τα δισκόφρενα.

Ζάντες και ελαστικά 

Τα ελαστικά ποδηλάτου για βουνού είναι φαρδύτερα και μεγαλύτερα από αυτά που υπάρχουν στα ποδήλατα δρόμου, γεγονός που τα καθιστά ισχυρότερα και πιο ανθεκτικά σε ανώμαλο έδαφος. Σχεδιασμένα για να χειρίζονται πέτρες, ρίζες και αυλάκια, οι τροχοί και τα ελαστικά ποδηλάτου βουνού είναι κατασκευασμένα για να είναι ανθεκτικοί και να κολλάνε σε ανώμαλο έδαφος. Τα ελαστικά τους είναι επίσης ανθεκτικά στη διάτρηση, με πλευρικά τοιχώματα προστατευμένα από τρύπημα και παχιά πέλματα. Τα σχέδια του πέλματος στα ποδήλατα βουνού είναι παχιά και ογκώδη, σχεδιασμένα για συγκεκριμένο τύπο ποδηλασίας βουνού.

Τα αγωνιστικά ελαστικά διαφέρουν πολύ από τα ελαστικά για λάσπη, ενώ τα ελαστικά downhill είναι διαφορετικά από τα ελαστικά ποδηλασίας βουνού cross-country. Αυτές οι διαφορές δεν υπάρχουν πραγματικά στα ελαστικά δρόμου, τουλάχιστον όσον αφορά τα σχέδια του πέλματος. Τα ελαστικά δρόμου είναι κυρίως slik, με πολύ λίγο πέλμα εκτός από ρηχά αυλάκια γύρω από το ελαστικό.

Τα καλύτερα ελαστικά ποδηλάτου δρόμου είναι σημαντικά πιο στενά από τα ελαστικά ποδηλάτων βουνού και μετρώνται σε χιλιοστά (mm) αντί σε ίντσες (in) που χρησιμοποιούνται για τα ελαστικά ποδηλάτων βουνού. Ξεκινώντας από το πλάτος 21 mm, μπορείτε να βρείτε ελαστικά δρόμου μέχρι και 38 mm πλάτος, αλλά αυτά εξακολουθούν να είναι σημαντικά πιο στενά από τα στενότερα ελαστικά ποδηλάτων βουνού. Τα ελαστικά ποδηλάτου δρόμου είναι επίσης σχεδιασμένα να λειτουργούν σε πολύ υψηλότερες πιέσεις ελαστικών, συνήθως μεταξύ 50 και 100 psi. Το μεγαλύτερο μέγεθος των ελαστικών ποδηλάτων βουνού τα καθιστά ικανά να λειτουργούν σε χαμηλές πιέσεις (20-35psi) που σημαίνει επίσης καλύτερη απόδοση σε ανώμαλο και βρεγμένο έδαφος.

Η ανάρτηση

Η ανάρτηση είναι μια από τις πιο μοναδικές πτυχές ενός ποδηλάτου βουνού και αυτό που σπάνια θα βρείτε σε ένα ποδήλατο δρόμου. Υπάρχουν δύο είδη ποδηλάτων βουνού, που χαρακτηρίζονται από τα συστήματα ανάρτησης τους: hardtail και full suspension. Τα ποδήλατα βουνού hardtail περιλαμβάνουν μόνο μπροστινή ανάρτηση, η οποία είναι συνήθως στο πιρούνι. Αυτά τα συστήματα έχουν συνήθως διαδρομή 100-170 mm και είναι πιο άκαμπτα από τα ποδήλατα βουνού με πλήρη ανάρτηση.

Τα ποδήλατα βουνού hardtail είναι πολύ ελαφρύτερα από τα ποδήλατα πλήρους ανάρτησης, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για αγώνες ποδηλασίας βουνού cross-country και μικρής διαδρομής. Τα ποδήλατα βουνού με πλήρη ανάρτηση διαθέτουν ανάρτηση εμπρός και πίσω, κάτι που βελτιώνει τη συνολική άνεση και χειρισμό σε ανώμαλο και τεχνικό έδαφος. Αυτά τα ποδήλατα είναι σημαντικά βαρύτερα και ακριβότερα, αλλά αποδίδουν πολύ καλύτερα σε ανώμαλα μονοπάτια. Τα ποδήλατα βουνού με πλήρη ανάρτηση μπορούν να έχουν οπουδήποτε από 100-200 χιλιοστά διαδρομής, καθιστώντας τα ιδανικά για κάθε είδους ποδηλασίας βουνού και αγώνες downhill.

Το τιμόνι

Μία από τις μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ ενός ποδηλάτου δρόμου και ενός ποδηλάτου βουνού είναι το τιμόνι του. Τα ποδήλατα δρόμου έχουν καμπύλα σετ τιμονιών που προσφέρουν τρεις διαφορετικές θέσεις χεριών για οδήγηση. Οι μοχλοί φρένων και αλλαγής ταχυτήτων βρίσκονται στη καμπούρα, την πιο κοινή θέση χεριών για ποδηλασία δρόμου. Οι αναβάτες χρησιμοποιούν τις κάτω θέσεις για κατάβαση, σπριντ και αγώνες, ενώ οι κορυφές χρησιμοποιούνται για αναρρίχηση και περιστασιακή ιππασία. Τα ποδήλατα βουνού χρησιμοποιούν επίπεδα τιμόνια που εκτείνονται από αριστερά προς τα δεξιά στο μπροστινό μέρος του ποδηλάτου. Υπάρχει μόνο μία θέση οδήγησης στο επίπεδο τιμόνι του ποδηλάτου βουνού, και αυτή είναι με τα χέρια σας και στις δύο πλευρές της επίπεδης μπάρας. Οι μοχλοί αλλαγής ταχυτήτων και φρένων βρίσκονται στο άκρο κάθε πλευράς της ράβδου, καθιστώντας τους εύκολο προσβάσιμα με ένα δάχτυλο ή έναν αντίχειρα.

Πώς να επιλέξετε

Αυτό είναι απλό: οδηγείτε εντός ή εκτός δρόμου; Τα ποδήλατα δρόμου προορίζονται για το δρόμο, ενώ τα ποδήλατα βουνού δεν είναι. Εάν οδηγείτε σε μικτό έδαφος, τότε ένα gravel bike είναι ίσως η καλύτερη επιλογή σας. Όταν αγοράζετε ένα νέο ποδήλατο, έχετε κατά νου τη διαφορετική γεωμετρία του πλαισίου και τις ανάγκες σας ως αναβάτη. Η άνετη γεωμετρία πλαισίου συνήθως σημαίνει πιο αργή κίνηση και το ίδιο ισχύει για τα εκτός δρόμου χαρακτηριστικά ποδηλάτων βουνού, όπως φαρδιά ελαστικά, ανάρτηση και flat bars. Και τα δύο είδη ποδηλάτων έχουν τη θέση τους στην ποδηλασία και θα μπορείτε να βρείτε την τέλεια εφαρμογή για εσάς ανεξάρτητα από την προτίμησή σας.

Φυσικά μπορείτε να επισκεφτείτε το φυσικό μας κατάστημα στην Γεωργιάδου 67 στην Λάρισα ή να μας καλέσετε ώστε να συζητήσουμε τις ανάγκες σας, τις προτιμήσεις σας και μαζί να βρούμε το ιδανικό ποδήλατο για εσάς, στο ιδανικό μέγεθος και με τα κατάλληλα αξεσουάρ. Μην διστάζετε απλά επικοινωνήστε μαζί μας και ειλικρινά θα χαρούμε να σας εξυπηρετήσουμε!

Δείτε περισσότερα άρθρα και χρήσιμες συμβουλές για το ποδήλατο και την ποδηλασία παρακάτω:

• Ο Μαρκ Κάβεντις επίσημος πρεσβευτής του αγώνα International Tour of Hellas!
• 3 τύποι στόχων για την επιτυχία της αγωνιστικής ποδηλασίας
• Οι παράλληλες δράσεις του Διεθνούς Ποδηλατικού Γύρου Ελλάδας
• Ο Διεθνής Ποδηλατικός Γύρος Ελλάδας επιστρέφει!
• Πώς να παρακολουθήσετε το Christmas Cyclo-cross σε ζωντανή μετάδοση
• Πώς να διατηρήσετε το πρόσωπό σας ζεστό ενώ κάνετε ποδήλατο το χειμώνα.
• Τα 9 πιο οικονομικά χριστουγεννιάτικα ποδηλατικά δώρα για να αγοράσετε το 2021
• 21 συνήθεις ερωτήσεις σχετικά με τα ηλεκτρικά ποδήλατα
• Γιατί να αγοράσω ένα ηλεκτρικό ποδήλατο;
• Απόκτησε ηλεκτρικό ποδήλατο με επιδότηση 40% με το πρόγραμμα "Κινούμαι Ηλεκτρικά"